Để chắc VPS của bạn không chỉ dư CPU/RAM mà còn không bị nghẽn I/O và network, bạn có thể kiểm tra theo các bước sau:


1. Kiểm tra Disk I/O (tốc độ đọc/ghi ổ đĩa)

a) Dùng iostat (thuộc gói sysstat)

Cài:

sudo apt-get install sysstat -y   # Ubuntu/Debian
sudo yum install sysstat -y       # CentOS

Chạy lệnh:

iostat -xm 1
  • r/s, w/s: số lần đọc/ghi mỗi giây.
  • await: thời gian chờ trung bình I/O (ms). Nếu > 20ms là có dấu hiệu chậm.
  • %util: % bận rộn của ổ đĩa. Nếu thường xuyên gần 100% thì đĩa bị nghẽn.

b) Test tốc độ ổ đĩa trực tiếp (không phải lúc đang load thật)

dd if=/dev/zero of=testfile bs=1G count=1 oflag=dsync
  • Kết quả MB/s cho thấy tốc độ ghi.
  • Sau khi test nhớ xoá file:
rm -f testfile

2. Kiểm tra Network (băng thông và độ trễ)

a) Dùng iftop (theo dõi realtime)

Cài:

sudo apt-get install iftop -y

Chạy:

sudo iftop -n

→ Xem băng thông gửi/nhận (TX/RX). Nếu gần bằng giới hạn port (VD: 1Gbps), tức là mạng đang bão hoà.


b) Dùng iperf3 (test tốc độ thực)

Cần 2 server (1 làm server, 1 làm client).

  • Server:
iperf3 -s
  • Client:
iperf3 -c IP_SERVER

→ Cho ra tốc độ Mbps/Gbps thực tế.


c) Kiểm tra độ trễ & packet loss

ping -c 10 google.com
  • time= ms → độ trễ.
  • Nếu có packet loss > 0% thì mạng không ổn.

Hoặc test tuyến đường đi:

traceroute google.com

3. Kết hợp tổng quan bằng dstat hoặc glances

  • dstat:
sudo apt-get install dstat -y
dstat -cdnm

Hiển thị CPU, Disk, Net, Memory cùng lúc.

  • glances:
sudo apt-get install glances -y
glances

Giao diện giám sát trực quan, tổng hợp cả I/O và network.


👉 Tóm lại:

  • Disk I/O: kiểm tra bằng iostat, dd.
  • Network: kiểm tra bằng iftop, iperf3, ping.
  • Tổng quan: glances hoặc dstat.