Word2Vec là một kỹ thuật học sâu (deep learning) để biểu diễn từ ngữ trong văn bản dưới dạng các vector số có chiều thấp, còn gọi là word embeddings. Được phát triển bởi một nhóm tại Google vào năm 2013, Word2Vec đã trở thành một trong những phương pháp phổ biến nhất để mô hình hóa ngôn ngữ tự nhiên (NLP) và hiểu ngữ nghĩa của từ ngữ trong một không gian toán học.
Cách hoạt động của Word2Vec
Word2Vec tạo ra các vector có ý nghĩa ngữ nghĩa dựa trên ngữ cảnh mà từ ngữ xuất hiện trong văn bản. Phương pháp này không chỉ đơn giản là ánh xạ từ vào các số, mà nó tìm cách giữ lại mối quan hệ ngữ nghĩa giữa các từ ngữ.
Có hai mô hình chính trong Word2Vec:
- CBOW (Continuous Bag of Words): Mô hình này cố gắng dự đoán từ mục tiêu dựa trên ngữ cảnh xung quanh. Ví dụ, với câu “con mèo đang ngủ trên ghế”, nếu từ cần đoán là “mèo”, mô hình sẽ sử dụng các từ như “con”, “đang”, “ngủ” để dự đoán từ này.
- Skip-gram: Ngược lại với CBOW, Skip-gram dự đoán các từ ngữ cảnh xung quanh dựa trên từ trung tâm. Ví dụ, với từ “mèo”, Skip-gram sẽ cố gắng đoán các từ như “con”, “đang”, “ngủ”, “ghế” xuất hiện xung quanh từ “mèo”.
Tại sao Word2Vec lại quan trọng?
Word2Vec giúp các mô hình học máy hiểu được các mối quan hệ ngữ nghĩa giữa các từ. Một trong những đặc tính ấn tượng của Word2Vec là khả năng biểu diễn các quan hệ toán học giữa các từ. Ví dụ, với các vector từ Word2Vec, có thể thực hiện phép toán vector như:
King - Man + Woman ≈ Queen
Điều này cho thấy mô hình đã học được mối quan hệ ngữ nghĩa giữa các từ dựa trên ngữ cảnh của chúng. Xem thêm: Phép toán King – Man + Woman ≈ Queen trong Word2Vec
Ứng dụng của Word2Vec
- Xây dựng hệ thống gợi ý: Word2Vec có thể giúp hiểu ngữ cảnh của người dùng và gợi ý các sản phẩm hoặc dịch vụ dựa trên sở thích.
- Tìm kiếm ngữ nghĩa (Semantic Search): Giúp cải thiện việc tìm kiếm bằng cách hiểu rõ hơn ngữ nghĩa của các từ khóa tìm kiếm.
- Phân loại văn bản, phân tích cảm xúc, dịch máy: Word2Vec cung cấp các vector biểu diễn từ ngữ, là bước đầu vào quan trọng cho nhiều tác vụ NLP phức tạp.
Word2Vec là một công cụ mạnh mẽ và đã mở ra một kỷ nguyên mới trong việc biểu diễn ngôn ngữ tự nhiên.