Khi một exception xảy ra trong Java, JVM sẽ tạo ra một đối tượng của lớp Exception (hoặc lớp con của nó). Đối tượng này chứa thông tin về lỗi và ngữ cảnh mà lỗi xảy ra. Sau khi exception được xử lý, đối tượng Exception này vẫn tồn tại nhưng không còn được sử dụng trong chương trình trừ khi nó được lưu trữ hoặc tái sử dụng ở đâu đó. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về chu kỳ sống của đối tượng Exception trong Java, những gì xảy ra với nó sau khi xử lý, và các trường hợp đặc biệt mà bạn cần chú ý.
Khi một lỗi hoặc tình huống bất thường xảy ra, JVM sẽ tạo một đối tượng Exception. Đối tượng này lưu trữ thông tin như loại lỗi, thông điệp lỗi, và stack trace (dấu vết ngăn xếp) để theo dõi vị trí và ngữ cảnh của lỗi.
Ví dụ, nếu có một phép chia cho số 0, JVM sẽ ném (throw) đối tượng ArithmeticException:
try {
int result = 10 / 0;
} catch (ArithmeticException e) {
System.out.println("Caught exception: " + e);
}Ở đây, ArithmeticException là một đối tượng được tạo bởi JVM khi phép toán chia cho 0 xảy ra.
Khi exception được ném ra, chương trình sẽ tìm kiếm khối catch phù hợp để xử lý nó. Khi khối catch nhận exception, đối tượng Exception sẽ được tham chiếu bởi biến trong khối đó (trong ví dụ trên, biến e).
Sau khi exception được bắt và xử lý, bạn có thể thực hiện các hành động như ghi log, in ra thông điệp lỗi, hoặc thực hiện các thao tác sửa chữa. Tuy nhiên, điều này không làm thay đổi đối tượng Exception – nó vẫn tồn tại trong bộ nhớ cho đến khi việc xử lý hoàn tất.
try-catchSau khi khối catch hoàn thành, đối tượng Exception sẽ trở thành một đối tượng “không cần thiết” nếu nó không còn được tham chiếu ở bất kỳ đâu trong chương trình. Khi không còn bất kỳ tham chiếu nào đến đối tượng này, nó sẽ đủ điều kiện để bị thu gom rác bởi Garbage Collector (GC) trong Java.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là đối tượng Exception sẽ bị giải phóng ngay lập tức sau khi xử lý xong. Thời điểm cụ thể khi đối tượng bị giải phóng hoàn toàn phụ thuộc vào hoạt động của GC, và quá trình này có thể xảy ra sau một khoảng thời gian không xác định.
try {
int result = 10 / 0;
} catch (ArithmeticException e) {
System.out.println("Caught exception: " + e);
}
// Sau khối catch, đối tượng e sẽ không còn được sử dụng nữa và có thể bị GC giải phóng.Sau khi khối catch xử lý xong exception, biến e không còn được tham chiếu ở bất kỳ đâu, và đối tượng ArithmeticException có thể bị giải phóng trong tương lai bởi GC.
Nếu bạn lưu trữ đối tượng Exception trong một biến toàn cục hoặc trong một cấu trúc dữ liệu (như danh sách hoặc map), đối tượng sẽ không bị giải phóng ngay lập tức bởi GC. Điều này có thể hữu ích khi bạn muốn lưu lại các thông tin về lỗi để kiểm tra sau hoặc ghi log.
Ví dụ:
List<Exception> exceptionList = new ArrayList<>();
try {
int result = 10 / 0;
} catch (ArithmeticException e) {
exceptionList.add(e); // Lưu lại đối tượng Exception
}Trong trường hợp này, đối tượng ArithmeticException sẽ vẫn tồn tại trong danh sách exceptionList cho đến khi danh sách bị giải phóng hoặc đối tượng bị xóa khỏi danh sách.
Bạn cũng có thể tái ném (rethrow) đối tượng Exception sau khi bắt nó. Trong trường hợp này, đối tượng sẽ tiếp tục tồn tại và được xử lý bởi khối catch khác ở cấp độ cao hơn (nếu có).
try {
try {
int result = 10 / 0;
} catch (ArithmeticException e) {
System.out.println("First catch block");
throw e; // Ném lại exception
}
} catch (ArithmeticException e) {
System.out.println("Second catch block: " + e);
}Khi exception được ném lại, đối tượng Exception tiếp tục tồn tại và được xử lý bởi khối catch cấp cao hơn. Sau khi xử lý ở khối catch thứ hai, đối tượng có thể bị GC giải phóng nếu không còn tham chiếu nào đến nó.
Sau khi xử lý exception trong Java, đối tượng Exception sẽ không còn được sử dụng trừ khi bạn lưu trữ nó hoặc ném lại nó. Đối tượng sẽ trở thành ứng viên cho quá trình thu gom rác (Garbage Collection) và sẽ bị giải phóng bởi JVM khi không còn bất kỳ tham chiếu nào đến nó. Tuy nhiên, việc giải phóng bộ nhớ không diễn ra ngay lập tức mà phụ thuộc vào hoạt động của GC. Để đảm bảo quản lý tốt tài nguyên, đặc biệt trong các hệ thống lớn, bạn nên cẩn thận khi lưu trữ các đối tượng Exception lâu dài để tránh rò rỉ bộ nhớ.
